Over de dood

Stel je een schoolbord voor, zo’n drieluik, niet uit een middeleeuwse kathedraal, maar uit een modern onderwijstempelcomplex. Een groot bord in het midden, twee half zo grote borden ernaast. Door het jaar heen is het drieluik gesloten, de twee kleine borden zijn om hun as geklapt en bedekken samen het middelste, grote bord. Af en toe schrijft iemand er iets op: een formule, een vervoeging, het huiswerk voor de volgende keer. Vroeg of laat wordt het geschrevene weer uitgeveegd. Op de laatste dag voor de kerstvakantie wordt het bord opengeklapt en nu blijkt dat iemand de moeite heeft genomen om de hele Top 2000 op het bord te schrijven: in minutieus kleine lettertjes. Verbazing alom, echt de hele lijst der lijsten staat erop, in sierlijk handschrift, bijna onleesbaar klein, een monnikenwerk moet het geweest zijn, het is een wonder. Niemand weet wie het gedaan heeft, de auteur meldt zich niet en de klas besluit dat dit nooit mag worden uitgeveegd, maar het hele jaar op het bord moet blijven staan, weliswaar achter gesloten luiken als straks de school weer begint en er zo nu en dan iets op het bord geschreven zal moeten worden, maar toch: het zal er zijn. Zoals in de middeleeuwse kathedraal het paradijs in het midden van het drieluik ook het grootste deel van het jaar aan het oog onttrokken werd en de gelovigen gedwongen waren tegen de zondeval of het laatste oordeel aan te kijken.

De school loopt leeg, het licht in de lokalen dooft, de verwarming gaat uit, de hekken sluiten. Kerstvakantie, jaarwisseling. Korte, donkere dagen. Ergens in die vakantie gebeurt het. Iemand, niemand weet wie, heeft het bord schoongeveegd. En niet een beetje, met de wisser, zodat hier en daar nog iets leesbaar is, maar radicaal, met de natte spons, tot letterlijk alles weg was en het bord weer als nieuw. Heeft een schoonmaker het gedaan? De conciërge? Een verbitterde leerkracht? Een balorige leerling? Niemand weet het, maar het wonder lijkt weg, voorgoed. Het nieuwe jaar begint met een schone lei.

Nr. 97: Amy Winehouse, Back to black.